De laatste tijd heb ik een aantal keer de vraag gekregen of kinderen met hondenangst, ouders hebben die bang zijn voor honden of niets hebben met honden. Leuke vraag! In deze blog geef ik jou het antwoord op deze vraag.
Antwoord op de vraag
Om maar gelijk antwoord te geven op de vraag of bij de meeste kinderen met hondenangst de ouders bang zijn voor honden of niets met honden hebben is het antwoord nee. Uiteraard kunnen ouders hun eigen angst of aversie tegen honden overbrengen op kinderen. Maar dit is zeker niet de enige reden van het ontstaan van angst. Er zijn genoeg gezinnen waar ik kom waarbij de ouders positieve houding hebben t.o.v. honden, opgegroeid zijn met honden of gezinnen waar de wens is in de toekomst een hond in huis te nemen.
Het ontstaan van hondenangst
Als een kind een duidelijke nare ervaring heeft gehad met een hond, is het duidelijk waar de hondenangst vandaan komt. Denk bij nare ervaringen aan; omvergelopen worden, een hond die tegen een kind opspringt, een bijtincident, uitvallende hond of een blaffende hond. Ervaringen die duidelijk zijn en waar het kind direct op zal reageren met een emotie; verdriet, schrik of boosheid. Vluchten kan ook een reactie zijn; wegvluchten van de hond. Als het kind na zo’n gebeurtenis tekenen van hondenangst laat zien, dan is het duidelijk hoe het ontstaan is.
Er zijn ook situaties waarbij het kind geen duidelijke emotie laat zien en het moment niet als nare ervaring door de ouders wordt geregistreerd. Als een kind in een wandelwagen zit en een grotere hond loopt op het kind af, dan kan dit voor het kind een hele nare en bedreigende situatie zijn. De hond en het kind zijn op dat moment op dezelfde hoogte en kijken elkaar recht in de ogen. Het kind kan hiervan schrikken zonder op dat moment een directe reactie te geven.
Als ouders mij vertellen dat ze niet snappen waar de angst vandaan komt en ik vertel het verhaal van een kind in een kinderwagen en een hond die op ooghoogte op het kind afloopt, dan is dat regelmatig een ‘aha’ moment. Laatst vertelde ik dit verhaal en kreeg ik een week later terug dat vader zich herinnerde dat een hond ooit een broodje uit de hand van het kind in de kinderwagen pakte.
Ontwikkeling van angst
Op het moment dat het kind heel jong is en geen reactie geeft, kan er wel al zaadje geplant worden voor de angst. Als het kind ouder wordt gebeuren er nog een aantal dingen met een hond waar het kind van schrikt waardoor de angst groeit. Naarmate het kind dan ouder wordt, zorgt deze stapeling ervoor dat de angst duidelijk zichtbaar wordt. Op dat moment is er niets groots gebeurd, maar kan dat kleine blaffende hondje of de hond van tante die zo enthousiast iedereen begroet de druppel zijn waardoor de angst extreem zichtbaar wordt en over kan gaan in een trauma.
Trauma
Blijven de nare ervaringen zich stapelen dan kan de angst zich ontwikkelen tot een trauma. Zodra de angst een trauma is, ontstaat het ontwijk en vlucht gedrag. Het kind wil niet meer naar de speeltuin, bos, strand of vrienden en familie met honden. Er ontstaat een beperking in het dagelijks leven en de angst is extreem duidelijk.
Wat kun jij doen?
Het goede nieuws is dat er zeker iets te doen is aan hondenangst en je kan voorkomen dat angst zich ontwikkelt tot trauma. Het belangrijkste: erken de angst. Zeg bijvoorbeeld niet; ‘maar dat is een lieve hond’ of ‘deze hond doet niks’. Het kind wordt dan niet erkend in zijn gevoel waardoor de angst juist versterkt kan worden door forceren of het kind gaat de emoties minder tonen.
Hierbij wat tips wat je wel kan doen:
- Samen honden observeren op een bankje in het park. Kijk naar een hond in de verte en ga samen benoemen wat de hond doet. Kwispelen, snuffelen. lopen, ziet een andere hond, etc. Komt de hond dichterbij? Sta dan op en loop op tijd weg zodat de hond niet dichtbij komt. Zorg ervoor dat het kind daarop kan vertrouwen.
- Oefen met rustig stil blijven staan voor het geval er onverwacht een hond dichtbij is. Kinderen met hondenangst komen door de paniek in beweging. Handen omhoog, wegrennen of omhoog klimmen. Een hond vindt dit gedrag juist super interessant en denkt leuk! Spelen! Hoe rustiger het kind kan blijven staan, hoe minder interessant voor de hond. Ik benoem het als staan als een lantaarnpaal. Handpalmen tegen de benen aan, schouders laag, rustig ademhalen en over de hond heen kijken. De hond zal dan alleen heel kort snuffelen en dan gelijk weglopen.
Hulp nodig?
Met bovenstaande tips zorg je voor erkenning, rust en vertrouwen. Maar bij een trauma – extreme angst is er meer nodig. In mijn traject begeleiding angst voor honden werk ik stapsgewijs aan het trauma. Ik leer het kind over hondengedrag, hoe honden communiceren en hoe wij als mensen ervoor zorgen dat we niet interessant zijn voor honden. Dit oefenen we stap voor stap zonder iets te forceren. Eerst zonder hond, daarna met hond en alles voorspelbaar. Door het opdoen van kennis en het toepassen van deze kennis, zijn honden niet meer onvoorspelbaar. Als kinderen positieve ervaringen opdoen en merken dat wat ze doen echt effect heeft op honden, dan groeit het zelfvertrouwen. Door de kennis, positieve ervaringen en zelfvertrouwen is er aan het eind van het traject geen trauma meer en daardoor zijn er ook geen belemmeringen meer.
Hartelijke groet,
Iris
